Ο Τερζόπουλος ενώνει την Κορέα

Ο Θ. Τερζόπουλος συνάντησε τον Γερμανό σκηνοθέτη Φρανκ Κάστορφ (κάτω) στο Berliner Ensemble του Βερολίνου, για μια συζήτηση γύρω από τα νέα ζητούμενα της τέχνης, και τον Κορεάτη υπουργό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Τουρισμού Γιου Ιν-Τσον (κάτω αριστερά) στη Σεούλ για τις λεπτομέρειες της διοργάνωσης της 5ης Θεατρικής Ολυμπιάδας στην πόλη το 2010

«Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλη κρίση στον πολιτισμό. Δεν μπορεί η ελληνικότητα να είναι ταυτόσημη της εσωστρέφειας. Το υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να γίνει κατ’ επειγόντως συνώνυμο του υπουργείου Εξωτερικών», λέει με έμφαση ο σκηνοθέτης Θόδωρος Τερζόπουλος. Και κάνει ό,τι μπορεί γι’ αυτό, κινούμενος με την άνεση του κοσμοπολίτη θεατράνθρωπου στα διεθνή πολιτιστικά κέντρα του κόσμου. Εχει και την ικανότητα και τη δυνατότητα γι’ αυτό. Και, όπως προσθέτει, από το γραφείο του στο θέατρο «Αττις»: «Μέσα από τα προσωπικά μου ταξίδια δίνω σινιάλα και χαράσσω πολιτιστική πολιτική».

Το αποτέλεσμα; Η «κλεισμένη» σε διάφορες γωνιές του πλανήτη επομένη 5ετία. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στις περιοδείες του «Αττις», τις σκηνοθεσίες του, τα εργαστήριά του. Ας ακολουθήσουμε τα πιο πρόσφατα βήματά του:

* ΣΕΟΥΛ: Διπλωματική είδηση: την ώρα που ελλοχεύει ακόμη και το ενδεχόμενο μιας πυρηνικής σύρραξης, η Βόρεια και η Νότια Κορέα θα συνεργαστούν για πρώτη φορά με μια κοινή θεατρική παράσταση. Πού; Στην 5η Θεατρική Ολυμπιάδα της Σεούλ τον Οκτώβριο του 2010. Πριν από δέκα μέρες επέστρεψε ο Τερζόπουλος, ο «ηθικός αυτουργός» της απρόσμενης σύμπραξης, από τη Σεούλ. Εκεί, ως πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής της Θεατρικής Ολυμπιάδας μαζί με τον Ταντάσι Σουζούκι πραγματοποίησε συναντήσεις με τον υπουργό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Τουρισμού της Ν. Κορέας και διάσημο ηθοποιό της χώρας, Γιου Ιν-Τσον. «Με εντυπωσίασε που και ο υπουργός και ο διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Σεούλ για τέσσερις ώρες αναζητούσαν μαζί μου τον τίτλο της 5ης Θεατρικής Ολυμπιάδας. Καταλήξαμε στο “Μια σκηνή για την καρδιά”. Καρδιά είναι η ονομασία του σημείου που χωρίζεται η Βόρεια από τη Νότια Κορέα. Στην Κορέα μπορώ να πω ότι αισθάνθηκα χρήσιμος».

Δεν υπονοεί ότι στη χώρα του αισθάνεται… άχρηστος. «Στην Ελλάδα σε αχρηστεύουν όμως», διευκρινίζει. Φέρνει αδιάσειστο παράδειγμα την «τελευταία τραυματική εμπειρία της περιβόητης Ακαδημίας Θεάτρου, για την οποία “χρησιμοποιήθηκα” μαζί με άξιους συναδέλφους μου». Με τον υπουργό της Σεούλ πραγματοποίησε και αυτοψία σε όλα τα πολιτιστικά κέντρα και θέατρα της Σεούλ. «Μιλάμε για έναν άλλο κόσμο. Μια άλλη εποχή. Τεχνολογίες που δεν τις πιάνουμε εμείς», αποφαίνεται ο σκηνοθέτης.

* ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Πριν από λίγες μέρες, μαζί με την παρουσίαση του τόμου του Φρανκ Ράντατς «Στον Λαβύρινθο: από τον Θόδωρο Τερζόπουλο στον Μίλερ», το κοινό στο Brecht Haus του Berliner Ensemble παρακολούθησε συζήτηση του Τερζόπουλου και του μόνιμου σκηνοθέτη της γερμανικής «Φολκσμπίνε» Φρανκ Κάστορφ, που γωνρίσαμε στο Φεστιβάλ Αθηνών με τον «Βορρά» του Σελίν.

«Εκφράσαμε απενοχοποιημένα απόψεις για την τέχνη και τις ανάγκες της νέας εποχής. Συγκατανεύσαμε στο ότι ο μεταμοντερνισμός έχει πεθάνει και πρέπει να ξανακοιτάξουμε τις μεγάλες σχολές του 20ού αιώνα. Στο τέλος μάς πλήρωσαν και μας είπαν κι ευχαριστώ. Πράγματα αδιανόητα για την Ελλάδα», υποστηρίζει ο σκηνοθέτης, που από το Βερολίνο έφυγε και με το Βραβείο Φίλων του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού.

* ΙΤΑΛΙΑ. Η «Ερημος» του αυτόχειρα λάτρη των προσωκρατικών Κάρλο Μικελστέτερ (1887-1910), που παρακολουθήσαμε πέρσι σε σύλληψη-σκηνοθεσία Τερζόπουλου στο «Αττις» με τον ηθοποιό και συγγραφέα Πάολο Μουζίο, θα παρουσιαστεί στην ολοκληρωμένη μορφή της το φθινόπωρο. Για τη συμπαραγωγή με τα κρατικά θέατρα της Ρώμης, του Τορίνο, της Μοδένα, του Παλέρμο και της Νάπολη, οι πρόβες έχουν ήδη ξεκινήσει.

«Το μεγάλο», σύμφωνα με τον Τερζόπουλο, «πείραμα όλων των κρατικών θεάτρων της Ιταλίας, και όχι περιθωριακών μικρών “μαγαζιών”, που ξεκινά στις 28 Ιουλίου, θα έχει Χορό 12 ηλικιωμένων τραγουδιστών της Σκάλας του Μιλάνου και σκηνικό-εγκατάσταση του Γιάννη Κουνέλλη. Η ιδιαιτερότητά του, ωστόσο, έγκειται στο ότι ο ίδιος, Τερζόπουλος θα ερμηνεύει επί σκηνής κείμενα του Ηράκλειτου. Στο συμπόσιο, που θα πλαισιώσει την παράσταση, θα μετάσχουν οι Κλαούντιο Μαγκρίς, Μάσιμο Κατσάρι κ.ά.

* ΕΣΕΝ. Εχει ήδη αρχίσει και η προετοιμασία της «Προμηθειάδας» του Τερζόπουλου, που θα παρουσιαστεί στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα του 2010 σε εγκατάσταση που θα στήσει στο αρχαιότερο εργοστάσιο κάρβουνου της πόλης Zeche Zollverein ο Κουνέλλης. Προμηθείς θα είναι τρεις: ένας Γερμανός, ένας Τούρκος κι ένας Ελληνας. Τρίγλωσσος θα είναι και ο Χορός. Η παράσταση, συμπαραγωγή και με το Ελληνικό Φεστιβάλ, θα παρουσιαστεί επίσης στην Αγία Ειρήνη της Κωνσταντινούπολης και στην Αθήνα -σε βιομηχανικό χώρο που αναζητείται. Στο project της «Προμηθειάδας» συμμετέχουν με δουλειά τους οι Γερμανοί Rimini Protokoll και με τον «Νέο Προμηθέα» του Γιασέρ Κεμάλ η Τουρκάλα Σαχίντ Τεκάντ.

* ΠΟΛΩΝΙΑ: Ετος Γέρζι Γκροτόφσκι (1933-1999) το φετινό. Και η γενέτειρα του μεγάλου θεατρανθρώπου το εορτάζει στο Βρότσλαβ από τις 19 ώς τις 24 Ιουνίου με τη συμμετοχή κορυφαίων δασκάλων της θεατρικής τέχνης: εκτός από τον Τερζόπουλο θα είναι εκεί ο Πίτερ Μπρουκ, η Πίνα Μπάους, ο Ταντάσι Σουζούκι και ο Εουτζένιο Μπάρμπα.

* ΜΟΣΧΑ. Αν τον Τερζόπουλο τον συναντάτε σε πτήσεις για τη ρωσική πρωτεύουσα είναι για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο: κάνει οντισιόν για την «Ηλέκτρα» του Στράους, που θα ανεβεί στο ανακαινισμένο θέατρο των Μπολσόι τέλος του 2010. Τα 140 μουσικά όργανα θα διευθύνει ο διεθνής Βλάντιμιρ Γιουρίφσκι. *

Info:

• Μπαράζ εκδόσεων για τον Θόδωρο Τερζόπουλο το τελευταίο διάστημα σε Γερμανία, Ελλάδα και Τουρκία, ενώ αναμένεται και συνέχεια. Πέρα από το «Στον λαβύρινθο: από τον Τερζόπουλο στον Μίλερ» (εκδόσεις «Theater der Zeit»), από το «Μεταίχμιο» κυκλοφόρησε το «Γεωμετρώντας το Χάος – Μορφή και μεταφυσική στο θέατρο του Θεόδωρου Τερζόπουλου» του Γιώργου Σαμπατακάκη. Το βιβλίο «Το θέατρο του Τερζόπουλου – Διασχίζοντας τα σύνορα με την τραγωδία» του Κερέμ Καραμπογκά κυκλοφόρησε από τις κωνσταντινουπολίτικες εκδόσεις «Basilari Sever». Ενας νέος τόμος για τη Μέθοδο Τερζόπουλου πρόκειται να κυκλοφορήσει από τον βερολινέζικο εκδοτικό οίκο «Theater der Zeit» και το «Columbia Press».

• Να υπενθυμίσουμε ότι ο Τερζόπουλος στην αθηναϊκή «βάση» του «Αττις» πρόκειται να ανεβάσει τον «Χορευτή», ποιητική σύνθεση του Γερμανού ποιητή Εριχ Αρεντ (1903-1984) με τον Τάσο Δήμα και τον ίδιο, το «Μάουζερ» του Χάινερ Μίλερ σε πρώτη πανελλήνια παράσταση με τους Σοφία Μιχοπούλου, Σοφία Χιλλ, Σάββα Στρούμπο, Θανάση Αλευρά, Στάθη Γράψα και Αντώνη Μυριαγκ, και την «Ιοκάστη», το τελευταίο κείμενο του πρόωρα χαμένου ηθοποιού, συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιάννη Κοντραφούρη. Ιοκάστη η Σοφία Χιλλ.

• Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 27/02/2009